Loading [a11y]/accessibility-menu.js

Cilt: 14 Sayı: 3, 1.07.2024

Yıl: 2024

ARAŞTIRMA MAKALELERİ

İNCELEME MAKALELERİ

OLGU SUNUMU

Türkiye Tasarım, Sanat ve İletişim Dergisi (TOJDAC), 2011 yılında yayınlanmaya başlamış, açık erişimli, hakemli, bilimsel ve uluslararası bir dergidir. Tasarım, sanat ve iletişim alanlarında hem ulusal hem de uluslararası yüksek kalitede araştırmalar yayınlamayı amaç edinen dergimiz; Ocak, Nisan, Temmuz ve Aralık aylarında yılda dört kez yayınlanmaktadır. Dergide yayınlanmak üzere gönderilen makalelerin İngilizce veya Türkçe bilimsel ve özgün çalışmalar olması gerekmektedir.

Tasarım, sanat ve iletişim alanlarında yapılmış özgün, bilimsel yayın niteliklerine ve yayın ilkelerine uygun araştırma makaleleri, derleme yazılar, söyleşiler, görüşler, çeviriler ve kitap eleştirileri değerlendirmeye alınmaktadır.

TOJDAC, bilimin rehberliğinde dünyaya açılarak içinde bulunduğu topluma ulaşabilmek, onların değişen ve gelişen taleplerine öncülük edebilmek için araştırmacıların özgün bilimsel makalelerini uluslararası yayıncılık ilkeleri doğrultusunda yayımlama amacı taşımaktadır. Uluslararası indekslerde taranan bir dergi olarak yazarlarına uluslararası görünürlük sağlayan TOJDAC Dergisi; ULAKBİM, DOAJ (Directory od Open Access Journals), Crossref, Index Copernicus, Academic Search Ultimate (EBSCOhost), Google Scholar ve SOBİAD gibi uluslararası dizinlerde taranmaktadır.

TOJDAC; medya çalışmaları, iletişim araştırmaları, yeni medya, dijital sanat, sanal gerçeklik, dijitalleşme, sosyal medya, dijital kültür, sanal bağımlılık, ağ toplumu, dijital toplum, dijital minimalizm, nesnelerin interneti, sanal gerçeklik, yapay zeka, dijital iletişim, internet ve kitle iletişim araçları gibi pek çok konuyu tasarım, sanat ve iletişim alanları perspektifinden değerlendiren çalışmaları yayınlamaktadır.

TOJDAC bünyesinde çift-kör hakem değerlendirme aşamaları uygulanmaktadır. Bilimin rehberliğinde dünyaya açılan TOJDAC’ın yayıncılıktaki hedef kitlesini akademisyenler, yüksek öğrenim gören öğrenciler, meslek profesyonelleri ve ilgili kurumsal işletmeler oluşturmaktadır.

Turkish Online Journal of Design Art and Communication (TOJDAC) için yazım kuralları, American Psychological Association (APA) 7. baskısı olarak 22.06.2022 tarihi itibariyle güncellenmiştir. Makale şablonuyla aynı olmayan ve APA 7. baskıya uymayan makaleler işleme alınmayacaktır. Makalenizi makale şablonuna göre düzenleyebilirsiniz.

MAKALE ŞABLONU İÇİN TIKLAYINIZ.

MAKALE YAZIM KURALLARI İÇİN TIKLAYINIZ.


Yazım Kuralları

Dergimize gönderilen tüm çalışmaların aşağıda belirtilen özellikleri taşıması gerekmektedir:

Temel yazım kuralı olarak gönderilen çalışmaların APA (7.0) stiline uygun yazılmış olması gerekmektedir. Örnekler ve istisnalar aşağıda listelenmiştir:

Notlar ve referanslar ayrılmalıdır. Notlar metin içinde numaralandırılmalı ve “dipnot” şeklinde verilmelidir. Referanslar ise, APA sistemine göre düzenlenmelidir.2. Başlıkların düzenlenmesi:

ANA BAŞLIK bütün harfleri büyük, 14 punto ve bold, diğer dilde yazılan ana başlık 12 punto
GİRİŞ, ÖZ, ABSTRACT,SONUÇ VE KAYNAKÇA bütün harfleri büyük, sola yaslı, 11 punto, bold,
Başlıklar baş harfleri büyük, sola yaslı, 11 punto, bold,
Alt başlıklar, baş harfleri büyük, italik, paragrafa hizalı, 11 punto, bold.

Yazılar, Microsoft Word programında yazılmalı ve sayfa ölçüleri aşağıdaki gibi düzenlenmelidir:
Kağıt Boyutu: A4 Dikey
Üst Kenar Boşluk: 2.5 cm
Alt Kenar Boşluk: 2.5 cm
Sol Kenar Boşluk: 2.5 cm
Sağ Kenar Boşluk: 2.5 cm
Paragraf Başı: 1 cm
Blok Alıntı: Sol 1 cm
Yazı Tipi: Times New Roman
Yazı Tipi Stili: Normal
Ana Metin Boyutu: 11 punto
Blok Alıntı: 11 punto
Dipnot Metin Boyutu: 9 punto
Tablo İçi Bilgiler: 9 punto
Paragraf Aralığı: Tek
Satır Aralığı: Tek (1)

KAYNAK GÖSTERME İLKELERİ İLKELERİ İÇİN LÜTFEN MAKALE YAZIM KURALLARI DOSYASINA GÖZ ATINIZ.


Etik İlkeler ve Yayın Politikası


Türkiye Tasarım, Sanat ve İletişim Dergisi (TOJDAC), şeffaflık ilkelerine bağlı bilimsel yayıncılık anlayışını benimsemektedir. Bu doğrultuda Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan yayıncılık etiği altında yer alan ilkeler TOJDAC’ın yayın politikasının temelini oluşturmaktadır. Bu çerçevede kötüye kullanım veya yayın etiğinin ihlali durumlarında COPE tarafından geliştirilen yayın etiği akış şemalarını (https://publicationethics.org/resources/flowcharts) referans alır.

TOJDAC bünyesinde yer alması istenen çalışmaların daha önce başka bir dergide, platformda yayınlanmamış ve bir başka derginin değerlendirme aşamasına girmemiş olması gerekmektedir. TOJDAC’ın çalışmaları değerlendirme aşamasında çift-kör hakem uygulaması gerçekleştirilmektedir. Bu doğrultuda, intihal içeren, yazarlık ve araştırma kapsamında gerçek dışı bir tutum benimsenmesi, telif haklarının ihlal edilmesi, çıkar çatışmasının gizlenmesi gibi pek çok unsur etik ilkelere aykırı olarak değerlendirilmektedir. Bununla birlikte herhangi bir araştırmada veri toplama aracı olarak insan ya da hayvanların kullanılacak olması ‘Etik Kurul Onayı’nın alınması gerekliliğini vurgulamaktadır. Etik ilkelere uygun olmadığı belirlenen her türlü çalışmanın yayından çıkarılması söz konusudur.

TOJDAC, bilimsel yayıncılık kapsamında etik değerlerin en yüksek standartlarda olmasına dikkat etmekte ve uluslararası bir düzlemde kabul gören yayıncılık ilkelerini benimsemektedir. Makalelerin etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.


Araştırma Etiği

Dergi araştırma etiğinde en yüksek standartları gözetir ve aşağıda tanımlanan uluslararası araştırma etiği ilkelerini benimser. Makalelerin etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. Araştırmanın tasarlanması, tasarımın gözden geçirilmesi ve araştırmanın yürütülmesinde, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkeleri sağlanmalıdır. Araştırma ekibi ve katılımcılar, araştırmanın amacı, yöntemleri ve öngörülen olası kullanımları; araştırmaya katılımın gerektirdikleri ve varsa riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir. Araştırma katılımcılarının sağladığı bilgilerin gizliliği ve yanıt verenlerin gizliliği sağlanmalıdır. Araştırma katılımcıların özerkliğini ve saygınlığını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır. Katılımcıların zarar görmesinden kaçınılmalıdır. Araştırma, katılımcıları riske sokmayacak şekilde planlanmalıdır. Araştırma bağımsızlığıyla ilgili açık ve net olunmalı; çıkar çatışması varsa belirtilmelidir. Deneysel çalışmalarda, araştırmaya katılmaya karar veren katılımcıların yazılı bilgilendirilmiş onayı alınmalıdır. Çocukların ve vesayet altındakilerin veya tasdiklenmiş akıl hastalığı bulunanların yasal vasisinin onayı alınmalıdır. Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır.


Etik Kurul Onayı

Aşağıda belirtilen araştırmalar için “Etik Kurul Onayı” gerekmektedir. Makalenin yazarının bulunduğu kurumdan onaylı “Etik Kurul Onayı” alınmalıdır. Etik Kurul onayı gerektiren araştırmalar şunlardır:

Anket, görüşme, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren niteliksel veya niceliksel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma, insanların ve hayvanların (materyal/veri dahil) deneysel veya diğer bilimsel amaçlarla kullanılması, insanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar, hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar ve kişisel verilerin korunması kanunu uyarınca geriye dönük çalışmalardır.

Ayrıca; olgu sunumlarında “bilgilendirilmiş onam formu”nun alındığını belirten, başkalarına ait ölçek, anket ve fotoğrafların kullanılması için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi, kullanılan fikir ve sanat eserlerinde telif hakları mevzuatına uyulduğu belirtilmelidir. Bu yazılarda “Etik Kurul İzni”nin metnin içinde belirtilmesi gerekmektedir. Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair beyan bulunmalıdır.


Açık Erişim

Türkiye Tasarım, Sanat ve İletişim Dergisi’nin benimsediği açık erişim politikası kapsamında Ocak, Nisan, Temmuz ve Aralık aylarında yılda dört kez yayınlanan TOJDAC’ın tüm sayıları ve içeriği okura ücretsiz olarak sunulmaktadır. Okur TOJDAC bünyesinde yayınlanan herhangi bir çalışmanın tam metnini okuma, indirebilme, kopyalayabilme hakkına sahiptir. Bu, BOAI'nin (BUDAPEST OPEN ACCESS INITIATIVE) açık erişim tanımına uygundur. Ayrıca, okurun içeriği ticari bir amaç olarak kullanması etik ilkelere aykırı bir durum olarak değerlendirilmektedir.


Yayın Politikası

TOJDAC bünyesinde yayınlanması istenen çalışmaların, derginin amaç ve kapsamına uygun olması gerekmektedir. Bu doğrultuda araştırmaların özgün bir değere sahip olması önemli noktalar arasındadır. İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkâr edilen yazarlık, araştırma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir. Kabul edilen etik standartlara uygun olmayan tüm çalışmalar yayından çıkarılır. Yayın sürecinden sonra tespit edilen kuraldışı ve/veya etik dışı çalışmaların yayını aynı şekilde durdurulur. Makale kabul süresi editörlerin inisiyatifinde yenilenebilmektedir. Yayımlanmak üzere dergiye gönderilen çalışmalarda; yazarlardan herhangi birinin ismi, tüm yazarların yazılı izni olmadan çalışma künyesinden silinemez, yeni bir isim künyeye eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez. Makalelerin taslak makaleye göre düzenlenip benzerlik raporuyla birlikte gönderilmesi gerekmektedir. Ayrıca yazarlarımızdan makale revizyonuna yönelik ‘Hakeme Cevap Dosyası’ talep edilmektedir.


İntihal Kontrolü

Ön kontrolden geçirilen çalışmalar,  intihal yazılımı kullanılarak gerekli taramalar yapılmaktadır. Başka bir kişinin veya kurumun fikirlerini veya çalışmalarını izinsiz olarak kopyalayarak, kaynak belirtmeden kullanma eylemi olarak tanımlanan intihal sorunu ile ilgili, başvurusu yapılan çalışmalar için iThenticate yazılımından yararlanılmaktadır. İntihal raporlarının sunduğu veriler doğrultusunda yazarlar bilgilendirilmektedir. Çalışmaların yüksek benzerlik oranları, yayıncılık etik ilkelerini ihlal etme nedeniyle kabul edilmiş dahi olsalar reddedilebilmektedir. Bu doğrultuda benzerlik raporu üst limiti %10'dur.


Değerlendirme Süreci

Başvurusu yapılan tüm makalelerin kesinlikle özgün bir çalışma olması gerekmektedir. Başvurusu yapılan makalenin başka bir dergide devem eden değerlendirme süreci olmamalıdır. Bu tür başvuruların tespiti durumunda ilgili yazarın hiçbir şekilde başka başvurusu dergiye kabul edilmemektedir.

Dergi yönetim sistemine gelen çalışmalar en geç 4 hafta içerisinden aşağıdaki kriterlerde editörlerin ön değerlendirmesinden geçmektedir. Değerlendirmeler; derginin konu alanlarına uygunluğu, benzerlik oranı değerlendirmesi, dergi bilimsel kurallarına uygunluğu (APA Kuralları), yayın dili (öz, anahtar kelimelerin yeterliliği, yapılandırılmış öz çevirisi v.b.) kriterler doğrultusunda yapılmaktadır.

Editörler tarafından ön değerlendirme aşamasından geçen çalışmalar çalışmanın niteliğine göre alanında uzman 2 hakeme iletilmektedir. Çalışma hakeme gönderildikten sonra en geç 4 hafta içerisinde değerlendirip değerlendiremeyeceğini yayın kuruluna belirtmektedir. Belirtmeyen hakemler çalışmadan alınarak yeni hakem ataması gerçekleştirilmektedir. Çalışma niteliğine göre hakemler, standart değerlendirme formu üzerinde çalışmayı değerlendirmektedir. Ayrıca hakemler isterlerse tam metin üzerinde öneri ve görüşlerini belirten notları da yayın kuruluna sunabilmektedir. Hakem değerlendirmeleri için süre 4 hafta olarak belirlenmiştir. Çalışmalar için hakem görüşleri editörlerin nihai kararı vermesinde yol göstericidir. Nihai karar daima editörlere aittir.


Çalışma için hakemler 4 şekilde görüş belirtebilmektedir. Bu görüşler aşağıdaki gibidir:

- Yazı olduğu kabul edilebilir (Kabul): Düzeltmelerden sonra yayına kabul edilebilir.

-Yazıda az sayıda düzeltme gereklidir (Minör Revizyon): Düzeltmelerin yapılıp yapılmadığı yayın kurulu tarafından kontrol edilerek karar verilir.

-Yazıda büyük oranda değişiklikler gerekmektedir (Majör Revizyon):  Düzeltmelerden sonra hakem yeniden değerlendirmeye almaktadır. Çalışma yazarları tarafından geldikten sonra 2. tur değerlendirmesine alınır.

- Yazı yayıma uygun değildir ve yayınlanamaz (Red): Hakem görüşleri doğrultusunda çalışmaya 3. veya 4. hakem atanabilir, bu süreç yukarıda belirtilen süre ile aynı şekilde işler. Hakem görüşleri doğrultusunda değerlendirmenin tamamlanmasının ardından Hakem görüşleri Editörler tarafından en az iki hafta içerisinde incelenir.


Görev ve Sorumluluklar

Yazarın Sorumlulukları: Makalelerin bilimsel ve etik standartlara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır, bu nedenle yazarlar, makalenin orijinal olduğunu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığını ve başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığını garanti etmelidirler. Telif haklarına saygı gösterilmeli ve telif hakkına tabi materyaller gerekli izinlerle kullanılmalıdır. Başka yazarların, katkıda bulunanların çalışmaları ya da yararlanılan kaynaklar uygun şekilde kullanılmalı ve referanslarda belirtilmelidir. Tüm yazarlar, makalenin akademik ve bilimsel doğruluğuna doğrudan katkıda bulunmalıdır; yazarlık için gerekli ölçütleri karşılamayan ancak katkı sağlayanlar ‘teşekkür / bilgiler’ kısmında belirtilmelidir. Finansal ilişkiler, çıkar çatışmaları ve çıkar rekabeti beyan edilmelidir. İnsan öğesi içeren çalışmalarda, katılımcılardan ‘bilgilendirilmiş onam’ alındığı ve etik kurul onayı olduğu belirtilmelidir. Yazar, kesinlikle derginin belirttiği yazım kurallarına uygun olarak makalesini hazırlayarak başvurusunu gerçekleştirmelidir. 


Editörün Sorumlulukları: Baş editör, yayına gönderilen makalelerin tarafsız bir şekilde değerlendirilmesini sağlama ve yazarların etnik kökeninden, cinsiyetinden, cinsel yöneliminden, uyruğundan, dini inancından ve siyasi felsefesinden bağımsız olarak adil bir şekilde işlem görmesini temin etme sorumluluğundadır. Baş editör, çıkar çatışmalarına karşı çıkarak hakemlerin tarafsızlık ilkelerine bağlı kalmasını sağlamaktadır. Hakem atama sürecinde tam yetkiye sahiptir ve dergide yayınlanacak makalelerle ilgili nihai kararı vermekle sorumludur.


Hakemlerin Sorumlulukları: Hakemlerin tarafsızlık prensiplerine uyması beklenmektedir. Araştırmayla ilgili, yazarlarla veya araştırmanın finansal destekçileriyle çıkar çatışmaları olmamalıdır ve değerlendirmelerinde tarafsız bir tutum sergilemelidir. Hakemler, gönderilen makalelerle ilgili tüm bilginin gizli kalmasını sağlamalı ve eğer telif hakkı ihlali veya intihal gibi herhangi bir sorunla karşılaşırlarsa, bu durumu editöre raporlamalıdır. Değerlendirme sürecinde hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmekte ve hakemler arasında makaleleri tartışmamaları gerektiği vurgulanmaktadır. 


Telif Hakları

Açık erişim anlayışını benimseyen TOJDAC dergisinde “daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış, yayıma kabul edilmemiş ve/veya değerlendirilmek üzere başka bir dergiye gönderilmemiş” çalışmalar değerlendirmeye alınır. Makalenin DergiPark üzerinden iletilmesi sürecinde yazarlar ilgili sistemde yer alan ‘Telif Devir Sözleşmesi’ formunu imzalı olarak yükler ve çalışmanın yayın haklarını Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası (CC BY-NC-ND 4.0) ile lisanslanan TOJDAC ’a devreder. 

Değerli Yazarlarımız,

Türkiye Tasarım, Sanat ve İletişim Dergisi (TOJDAC), Temmuz 2020 sayısından itibaren editoryal olarak birtakım değişikliklere gitmektedir. Bu değişimi sizinle paylaşmakta ve gerekli desteği almayı ümit ederek sizleri bilgilendirmekteyiz.

2011 yılından bu yana sürdürdüğümüz yayın hayatımızda birçok makale ve bu makalelere katkı sağlayan yazarlarla birlikte olduk. Temennimiz bundan sonrasının da aynı şekilde devam etmesidir. Dergimizin çıkarılması esnasında dijital maliyetler, hakemlik işlemleri, editörlükleri dizgi işlemleri esnasında birçok arkadaşımız, meslektaşımız emek vermektedir. Bu maliyetlerle ilgili herhangi bir kurum veya kuruluştan destek almamaktayız. Bundan dolayı Temmuz 2020 sayımızdan itibaren dergimize gönderilmiş makaleler için (makale başına ödenecek şekilde) katkı payı talep edilmektedir. Bu bağlamda başvuru yapan bütün makaleler için (makale başvuru sırasında kabul/red şartına bağlı olmaksızın iadesiz) makale başı verilmesi gereken ücret Ocak 2022 sayısından itibaren 1500₺ olarak belirlenmiştir. Ücretlendirme politikası Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı (UAK) tarafından yapılan uyarıya göre güncellenmiştir. Ücretin gönderileceği IBAN numarası işlem başladıktan sonra Editör tarafından mesaj olarak yazara gönderilecektir.

Desteğiniz için teşekkür eder, sağlıklı günler dileriz.

Sorularınız için aşağıdaki mail adresi ile bizlere ulaşabilirsiniz.
E-mail: tojdac@gmail.com


All site content, except where otherwise noted, is licensed under a Creative Common Attribution Licence. (CC-BY-NC 4.0)

by-nc.png